Termin biofilija je skovao psiholog Erik From[1] (Erich Fromm) 1964. godine kako bi opisao „ljubav prema životu“ koja objašnjava dve fundamentalne tendencije živih organizama: održavanje u životu i pozitivnu integraciju sa drugim živim organizmima. Teorija biofilije je šire prepoznata tek decenijama kasnije, u kom periodu nastaje „hipoteza o biofiliji“[2] koja biofiliju definiše kao „urođenu emocionalnu pripadnost ljudi drugim živim organizmima“. Početkom XXI veka, pojam biofilije se razvija i usvaja se i u okviru arhitektonske prakse, ujedno naglašavajući emocionalnu potrebu čoveka za interakcijom sa prirodnim okruženjem u građenim sredinama. Dakle, bioflija ne predstavlja stvar izbora, ona je evolutivno stečena ljudska težnja. Uzevši u obzir činjenicu da danas više od 55% globalnog stanovništva živi u urbanim sredinama, potreba za istraživanjem potencijalnih veza između čoveka i prirode u gradovima se može okarakterisati prekopotrebnom.

Izložba BIOPHILIC DESIGN 2021/2022 je rezultat rada studenata master akademskih studija Departmana za arhitekturu i urbanizam, na predmetu Studio 01B Arhitektonsko projektovanje- alternativni pristupi, pod mentorstvom prof. dr Jelene Atanacković Jeličić i dr Dejana Eceta, se bavi upravo temom arhitektonskog projektovanja koje kao jedan od osnovnih parametara usvaja vezu između korisnika prostora i prirodnog okruženja. Rešenja koja su prikazana se višeznačno odnose prema zadatom parametru: od projekata gde je osnovni cilj očuvanje okruženja i optimalna integracija objekta u prirodan kontekst do onih koji kao primarni izazov prepoznaju uvođenje zelenila u objekte u urbanizovanim sredinama. Oba pristupa za cilj imaju da hiperbolišu ljudsku povezanost sa životom (odnosno Fromovu „ljubav prema životu“), što za posledicu može imati brojne beneficije za samog korisnika prostora – fizičke, čulne, materijalne; ali i one koje su metaforičkog i duhovnog karaktera. Ova tema postaje naročito značajna tokom proteklih nekoliko godina, odnosno od momenta kada nas pandemija virusa COVID-19 podseća da tehnološka dostignuća znače veoma malo ukoliko ne postoji nega ljudskog suživota sa prirodom.

dr Saša Medić, docent

[1] Fromm, E. (1964). Love of death and love of life. The Heart of Man: its Genius for Good and Evil. New York: Harper & Row.

[2] Wilson, E.O. (1993). Biophilia and the conservation ethic. S.R. Kellert, Edward Osborne Wilson (Eds.), The Biophilia Hypothesis, Island Press.